Większość diecezji w Polsce wydała w tej sprawie stosowne komunikaty.

Archidiecezja gnieźnieńska, powołując się na Kodeks prawa kanonicznego, przypomniała, że przygotowanie dzieci do I komunii św. to przede wszystkim obowiązek rodziców i tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza. Ich zadaniem jest "troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi" – czytamy w KPK.

Wyjaśniono w komunikacie, że "proboszcz winien mieć moralną pewność, że zarówno rodzice, jak i on sam uczynili co możliwe w obecnym czasie, aby dzieci do tego wydarzenia jak najlepiej przygotować".

Ordynariusz płocki bp Piotr Libera przypomniał, że pierwszym miejscem przygotowania i przystąpienia do I komunii św. jest parafia zamieszkania dziecka.

"Ustalenie terminów uroczystości, jak i formy przygotowania dzieci do przyjęcia sakramentów, należy omówić z rodzicami lub opiekunami prawnymi dzieci" – wskazał w komunikacie przewodniczący Wydziału Duszpasterskiego Archidiecezji Gnieźnieńskiej ks. Jakub Dębiec.

W podobnych duchu komunikaty wydały m.in. archidiecezja warszawska, gdańska, katowicka i lubelska i diecezje warszawsko-praska, płocka czy sandomierska.

Metropolita katowicki abp Wiktor Skworc zaapelował, a by nie odkładać uroczystości komunijnych "dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość. Wyjaśnił, że "nie będzie to służyło ich dobru duchowemu". "Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem" – zastrzegł.

Dyr. Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej ks. Piotr Pierzchała wskazał, że "tegoroczne pierwsze komunie św. w diecezji mogą odbywać się zwyczajowo w miesiącach maju i czerwcu".

Zaznaczył, że wiele parafii w Polsce skorzysta z doświadczeń minionego roku.

"Korzystamy w tym względzie z doświadczeń wypracowanych w zeszłym roku, stawiając akcent na organizację uroczystości komunijnych w parafii w wymiarze indywidualnym i rodzinnym" – napisano w kurialnych wskazaniach przesłanych do parafii archidiecezji katowickiej abp Wiktor Skworc.

Zaznaczył, że "pierwszej komunii świętej można w archidiecezji katowickiej udzielać podczas mszy w niedziele i dni powszednie, także podczas mszy dodatkowych, na które tym samym abp Skworc wydał zgodę".

"Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia komunii św. na rękę i wyjaśnić racje" – napisał metropolita.

Ordynariusz radomski bp Marek Solarczyk w podobnym komunikacie zwrócił uwagę na możliwość zwiększenia liczby liturgii dla dzieci.

"W trosce o zachowanie właściwej liczby zgromadzonych w kościele i zapewnienie bezpiecznych warunków podczas liturgii, należy roztropnie zwiększyć liczbę dni i godzin przeżywania uroczystości I komunii świętej" – napisał w komunikacie bp Solarczyk.

Metropolita gdański abp Tadeusz Wojda przypomniał, że uczestnictwo dzieci w I komunii świętej wymaga zgody rodziców. "Dzieci powinny brać udział w tych wydarzeniach zawsze pod opieką rodziców" – podkreślił.

Zaznaczył, że "podczas samej uroczystości funkcje liturgiczne podejmują rodzice". "Dzieci można zaangażować np. w uwielbienie po komunii świętej" – dodał.

W ocenie ks. Pierzchały "pandemia spowodowała odejście od tzw. otoczki okołokomunijnej, z wielu aspektów uroczystości barokowych. Dzięki temu, dzieci będą mogły skupić się na tym, co jest istotą sakramentu, ma spotkaniu z Jezusem eucharystycznym".

W związku z tym, że w tym roku z powodu pandemii większa odpowiedzialność w przygotowaniu dzieci do komunii spoczęła na rodzicach. w niektórych diecezjach udostępniono im specjalne materiały formacyjne.

"Słusznym wydaje się większe zaangażowanie rodziców w proces przygotowania dzieci poprzez przekazanie im dostępnych materiałów formacyjnych, tak aby w ramach katechezy rodzinnej mogły wzrastać w wierze i owocnie zrealizować cały proces przygotowania do przyjęcia Eucharystii po raz pierwszy" – wskazał w komunikacie biskup płocki Piotr Libera.

W diecezji warszawsko-praskiej materiały formacyjne dla rodziców dzieci komunijnych oraz samych kandydatów umieszczono na stronie internetowej diecezji.

Biskup płocki w wytycznych zwrócił uwagę, że "w celu budzenia w dzieciach pragnienia pełnego przeżywania eucharystii konieczny jest ich udział w mszy św."

Zaznaczył, że mimo pandemii i dyspensy, jaką otrzymaliśmy, nie należy rezygnować z mszy św. z udziałem dzieci przygotowujących się do przyjęcia I komunii świętej z uwzględnieniem obowiązujących przepisów sanitarnych".

"W celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom oraz ich rodzicom, duszpasterze mogą zapraszać ich w mniejszych grupach do udziału w specjalnie dla nich sprawowanej eucharystii w niedzielę lub w dni powszednie" – czytamy we wskazaniach bpa Libery.

W archidiecezji warszawskiej dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Dzieci i Młodzieży ks. Łukasz Przybylski zaznaczył, że "w obecnym czasie formą najbezpieczniejszą są spotkania online". "Tam jednak, gdzie to możliwe, nie można wykluczyć spotkań w formie bezpośredniego spotkania z zachowaniem reżimu sanitarnego" – dodał.

"Ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem" – zastrzegł.

"Jeżeli dzieci nie uczestniczą systematycznie w eucharystii, wówczas dużo trudniej jest im przygotować się do pierwszej komunii św. Każdy potrzebuje doświadczenia życia religijnego. Czymś innym jest śledzenie liturgii za pośrednictwem mediów a czym innym doświadczenie wspólnoty z rówieśnikami w przestrzeni sakralnej" - zwrócił uwagę ks. Piotr Pierzchała.

Zaznaczył, że pierwsza komunia św. jest ważnym momentem w życiu wiary dziecka, ale "nie można na nią patrzeć, jako moment kulminacyjny, po którym nic dalej się nie dzieje". "Uroczystości pierwszokomunijnej to początek nowego rozdziału, od którego dzieci mogą, wręcz powinny, w pełni uczestniczyć w eucharystii przez całe swoje życie" - powiedział ks. Pierzchała.

Pytany o tzw. biały tydzień, czyli kolejne dni po uroczystości pierwszej komunii św., wyjaśnił, że będzie to różnie wyglądało w poszczególnych parafiach.

"Wszystko zależy od wielkości kościoła, liczby grup oraz lokalnych zwyczajów. W parafii, w której ja np. posługuję, dzieci wraz z rodzicami będą zapraszane na wieczorne msze św. Jest to dość spora świątynia, więc myślę, że zmieścimy się w obowiązujących limitach" - powiedział dyr. Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej. (PAP)

Magdalena Gronek
mgw/ joz/