Co to jest skaza krwotoczna?

Skaza krwotoczna wynika z zaburzeń w układzie krzepnięcia krwi i fibrynolizy. Jest to grupa chorób, które można podzielić na:

  • skazy płytkowe (spowodowane zbyt niską liczbą trombocytów, czyli małopłytkowością, o której mówimy, gdy liczba płytek jest poniżej 150 000/µl), 
  • skazy osoczowe (powiązane z niedoborami czynników krzepnięcia),
  • skazy naczyniowe (rozwijają się na skutek nieprawidłowej budowy lub uszkodzeń naczyń krwionośnych, mogą występować też w przebiegu rzadkich chorób wrodzonych). Jak podkreślają lekarze, najczęściej diagnozowaną wrodzoną skazą naczyniową jest wrodzona naczyniakowatość krwotoczna. Częstość występowania wynosi tutaj 1: 2000 - 1: 50 000. 

Nabyte skazy naczyniowe mogą pojawić się w przebiegu awitaminozy witaminy C potrzebnej do syntezy kolagenu, przy długotrwałym leczeniu glikokortykosteroidami, u seniorów, a także po stosowaniu niektórych leków (np. morfiny, penicyliny, heparyny, suflonaidów).

Podejrzewasz u siebie lub u bliskiej osoby rozwój tego schorzenia i nie wiesz, do kogo zwrócić się po pomoc? Specjalistą, który zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób krwi oraz układu krwiotwórczego jest lekarz hematolog.

Jakie są objawy skazy krwotocznej?

Skaza krwotoczna objawia się nadmiernym krwawieniem w obrębie tkanek i praktycznie wszystkich narządów. Charakterystycznym symptomem chorób z tej grupy jest plamica w formie siniaków lub punkcikowatych wybroczyn, tzw. petocji (łac. petechiae). Siniaki pojawiają się bardzo często nawet przy niewielkim urazie i utrzymują 7-10 dni. W przebiegu skaz krwotocznych krew może być obecna nawet w stolcu czy wymiocinach. Jak pokazuje praktyka lekarska, u wielu Pacjentów pojawiają się krwawienia z dziąseł, nosa, dróg moczowych i rodnych. Kobiety zmagające się z tym problemem zwykle mają bardzo obfite i przedłużone miesiączki.  O rozwoju skazy krwotocznej może świadczyć powiększona śledziona (splenomegalia).

Jak przebiega diagnostyka i leczenie skazy krwotocznej?

Ważnym elementem diagnostyki jest wywiad lekarski z Pacjentem oraz badanie fizykalne, która pozwala lekarzowi ocenić obecność wybroczyn, siniaków, krwiaków na skórze oraz niepokojących zmian w jamie ustnej. Hematolog zwykle zleca też przesiewowe badania krwi, takie jak:

  • morfologia,
  • czas protrombinowy,
  • stężenie fibrynogenu,
  • czas częściowej tromboplastyny po aktywacji.

W bardziej skomplikowanych przypadkach niezbędne może okazać się wdrożenie pogłębionej diagnostyki, która obejmuje m.in.: 

  • badania genetyczne,
  • badanie na obecność przeciwciał przeciwpłytkowych, 
  • badanie czynnika reumatoidalnego, 
  • USG jamy brzusznej, 
  • biopsję szpiku kostnego.

Jeśli chodzi o leczenie, w zależności od stadium rozwoju skazy krwotocznej lekarz może zalecić choremu stosowanie leków przeciwkrwotocznych, wykonać transfuzję koncentratów krwinek czerwonych, płytkowych czy osocza. Przy braku efektywności leczenia farmakologicznego konieczne może okazać się usunięcie śledziony niszczącej płytki krwi. Warto zaznaczyć, że nie można całkowicie wyleczyć skaz wrodzonych, ale można wyleczyć skazy krwotoczne nabyte (wtórne). Podjęcie leczenia pozwala zminimalizować ryzyko powikłań i pozwala lekarzowi kontrolować przebieg danej skazy krwotocznej. 

Pamiętaj, aby nigdy nie bagatelizować zaburzeń układu krwionośnego. W przypadku masywnych krwawień, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie życia, konieczne może okazać się przetoczenie krwi.