- Jakie są podstawy rozwiązania umowy o pracę?
- Jak poprawnie napisać wypowiedzenie umowy?
- Kiedy można rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia?
- Najczęstsze błędy przy składaniu wypowiedzenia
- Porozumienie stron a wypowiedzenie – czym się różnią?
Zobacz, jak uniknąć typowych błędów i skutecznie przejść przez proces wypowiedzenia umowy o pracę – niezależnie od tego, po której stronie jesteś. Znajdź najważniejsze informacje i skorzystaj z nich, aby nie popełnić błędu.
Jakie są podstawy rozwiązania umowy o pracę?
W polskim prawie pracy istnieje kilka sposobów zakończenia stosunku pracy. Wśród nich najczęściej spotykane to wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia oraz rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Każdy z tych trybów ma inne konsekwencje prawne i wymaga spełnienia odmiennych warunków formalnych.
W przypadku wypowiedzenia umowy z inicjatywy pracodawcy, obowiązuje go wskazanie przyczyny wypowiedzenia – zwłaszcza jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony. Przyczyny rozwiązania umowy mogą dotyczyć np. niewykonywania obowiązków pracowniczych, likwidacji stanowiska czy też zdrowia pracownika, jeśli zostało to stwierdzone orzeczeniem lekarskim.
Z kolei pracownik nie musi podawać powodu wypowiedzenia. Wystarczy, że złoży dokument z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego w umowie.
Jak poprawnie napisać wypowiedzenie umowy?
Wniosek wypowiedzenia umowy o pracę musi spełniać określone wymogi formalne. Należy w nim zawrzeć:
- dane pracownika oraz dane pracodawcy,
- datę złożenia wypowiedzenia,
- wskazanie rodzaju umowy (np. na czas określony, nieokreślony, okres próbny),
- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę,
- ewentualnie wskazanie przyczyny wypowiedzenia (jeśli dotyczy pracodawcy), podpis osoby składającej wypowiedzenie.
Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz na wnioskionline.pl. Wejdź i zapoznaj się ze szczegółami.
Wzór wypowiedzenia umowy nie musi mieć specjalnego formatu, ale powinien być jednoznaczny i zrozumiały. Dobrą praktyką jest także wskazanie terminu zakończenia stosunku pracy – np. zgodnie z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia.
Jeśli rozwiązanie umowy następuje za porozumieniem stron, należy w dokumencie zaznaczyć, że obie strony zgadzają się na zakończenie stosunku pracy w terminie wskazanym w piśmie.
Kiedy można rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia?
Rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia – tzw. "w trybie natychmiastowym" – możliwe jest tylko w ściśle określonych przypadkach, wskazanych w Kodeksie pracy. Taka forma zakończenia stosunku pracy dotyczy m.in. sytuacji:
- gdy doszło do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych,
- gdy orzeczenie lekarskie stwierdza niezdolność pracownika do wykonywania pracy, a wyczerpano już okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego,
- gdy pracodawca dopuścił się rażących naruszeń wobec pracownika (np. zaległości w wypłacie wynagrodzenia).
W przypadku rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym konieczne jest wskazanie konkretnej przyczyny wypowiedzenia, która uzasadnia zwolnienie pracownika lub jego odejście bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Najczęstsze błędy przy składaniu wypowiedzenia
Złożenie wypowiedzenia umowy wydaje się proste, ale wiele osób popełnia błędy, które mogą mieć skutki prawne. Do najczęstszych należą:
- brak zachowania formy pisemnej – choć ustne wypowiedzenie może być skuteczne, trudniej je udowodnić,
- niewskazanie terminu zakończenia umowy – co może prowadzić do nieporozumień,
- pominięcie obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia – chyba że strony postanowią inaczej,
- brak podania przyczyny rozwiązania umowy przez pracodawcę w przypadku umowy na czas nieokreślony – co może być podstawą do odwołania do sądu pracy.
Warto także pamiętać, że dzień złożenia wypowiedzenia to niekoniecznie dzień, w którym umowa się kończy – wszystko zależy od okresu wypowiedzenia umowy oraz zapisów w umowie o pracę. Pamiętaj, aby dokładnie tę kwestię sprawdzić.
Porozumienie stron a wypowiedzenie – czym się różnią?
Wypowiedzenie to jednostronne oświadczenie woli – może zostać złożone przez jedną ze stron stosunku pracy bez zgody drugiej. Z kolei rozwiązanie umowy za porozumieniem stron wymaga zgody obu stron i pozwala elastyczniej ustalić warunki zakończenia zatrudnienia.
Pracę za porozumieniem stron można zakończyć w dowolnym momencie – nawet tego samego dnia. To rozwiązanie często wybierane, gdy strony chcą uniknąć obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia lub gdy występują przyczyny niedotyczące pracowników (np. zmiany organizacyjne w firmie).
W przypadku umów zawartych na czas określony odszkodowanie przysługuje pracownikowi tylko w określonych przypadkach – np. gdy wypowiedzenie było niezgodne z przepisami i zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu pracy.