Wobec stanu epidemii i związanych z nim zmian w funkcjonowaniu służby zdrowia pacjenci pytają o swoje prawa i możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych. Biuro Rzecznika Praw Pacjenta na podstawie sygnałów wpływających za pośrednictwem Telefonicznej Informacji Pacjenta przygotowało zestawienie najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi.

Pacjenci pytają m.in. o to, co zrobić, gdy przychodnia lekarza rodzinnego albo gabinet stomatologiczny zostały zamknięte. Biuro rzecznika informuje, że wtedy o pomoc można się zwrócić do innej placówki medycyny rodzinnej (POZ), która ma podpisaną umowę z NFZ. Nie ma w takim przypadku ograniczeń związanych z miejscem zamieszkania pacjenta. Aby uzyskać pomoc, należy skontaktować się telefonicznie z wybraną przychodnią i opisać swoją sytuację. W razie problemu z ustaleniem właściwej placówki można zadzwonić na Telefoniczną Informację Pacjenta (tel. 800-190– 590).

W przypadku gabinetów stomatologicznych, zgodnie z zaleceniami NFZ, udzielanie świadczeń wykonywanych planowo powinno być ograniczone do niezbędnego minimum lub czasowo zawieszone. Przypadki pilne powinno się konsultować z lekarzem dentystą. Lista otwartych gabinetów stomatologicznych jest na stronie internetowej wojewódzkich oddziałów NFZ. Można też uzyskać adres i telefon czynnego gabinetu, dzwoniąc na Telefoniczną Informację Pacjenta.

Pojawiają się też pytania o teleporady – czy mogą one zastąpić bezpośredni kontakt z lekarzem. W odpowiedzi podano, że jest to pełnoprawne świadczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów prawa.

"Oczywiście porada lekarska udzielania przez telefon ma swoje ograniczenia. Lekarz może uznać, że niezbędne jest osobiste badanie, wtedy też zaprosi pacjenta do przychodni" – wyjaśniono. Zaznaczono też, że telefoniczna konsultacja z lekarzem specjalistą jest możliwa tylko dla pacjentów kontynuujących leczenie w konkretnej poradni specjalistycznej. Z takiej porady nie może skorzystać pacjent, który zgłasza się do danej poradni po raz pierwszy lub jego stan zdrowia wymaga osobistej wizyty w poradni. O tym, czy pacjent może skorzystać z teleporady, decyduje lekarz.

Pacjenci chcą też wiedzieć, czy wizyty domowe funkcjonują na dotychczasowych zasadach. Biuro RPP odpowiada, że zaleca się możliwie jak najbardziej ograniczyć osobiste kontakty lekarza z pacjentami. W pierwszej kolejności należy maksymalnie wykorzystać możliwości udzielenia porady lekarskiej na odległość – teleporada, wideorozmowa. Biuro radzi, by zadzwonić do placówki medycznej, w której pacjent się leczy. Tam otrzyma informację o możliwych rozwiązaniach.

Pytania dotyczą też przekształcenia szpitali w jednoimienne placówki zakaźne: gdzie w związku z tym udać się po pomoc w sytuacji nagłej? Biuro RPP odpowiada, by w sytuacji nagłej udać się do każdego szpitala, który w swojej strukturze ma oddział ratunkowy. Oddziały te nie podlegają rejonizacji.

Padają też pytania o to, gdzie trafi pacjent z podejrzeniem lub potwierdzonym COVID-19, który cierpi na chorobę psychiatryczną. Biuro RPP wyjaśnia, że w kraju zostaną wyznaczone szpitale do udzielania pomocy osobom podlegającym kwarantannie, które z powodu nagłego pogorszenia stanu zdrowia psychicznego wymagają bezwzględnej hospitalizacji.

Są też pytania o odwołane zabiegi i o braku możliwości wykonania szczepień. W pierwszym przypadku wyjaśniono, że pacjentom, co do których zostanie podjęta decyzja o odroczeniu operacji, należy wyznaczyć kolejny termin zabiegu. Jeśli chodzi o drugie zapytanie, to minister zdrowia oraz Główny Inspektorat Sanitarny rekomendują odroczenie obowiązkowych szczepień do 18 kwietnia 2020 r.

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania można znaleźć na stronie Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Można też dzwonić na Telefoniczną Informację Pacjenta (tel. 800-190-590). Żeby skontaktować się z ekspertami rzecznika, należy wybrać prefiks nr 2. (PAP)

Autor: Karolina Mózgowiec