Aby możliwe było wdrożenie odpowiedniego leczenia, pacjent powinien w pierwszej kolejności skonsultować się z lekarzem. Znając właściwą diagnozę pacjent będzie mógł dobrać preparaty przynoszące ulgę w bólu.
Migrena – powszechny problem
Nie bez przyczyny migrenę określa się mianem najpowszechniejszego zaburzenia neurologicznego. Szacuje się, że migrena może dotykać nawet do 28% ludzi na całym świecie, a w przypadku ponad połowy pacjentów, schorzenie to ma charakter rodzinny. Każdego roku epizod migreny pojawia się u 6-15% mężczyzn oraz 14-35% kobiet. (2) W przypadku dzieci poniżej 12 roku życia zapadalność roczna utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie i wynosi 4-5%, z niewielkimi różnicami pomiędzy chłopcami i dziewczynkami. Tendencje te zmieniają się po okresie dojrzewania, kiedy to zauważalny jest wyraźny wzrost przypadków migreny u dziewcząt.
Skuteczne leczenie migreny wymaga przede wszystkim odpowiedniego rozpoznania. Tymczasem szacuje się, że ponad 60% osób cierpiących na migrenę nie konsultuje swoich dolegliwości z lekarzem. Postawienie odpowiedniej diagnozy pozwala dopasować odpowiednie leczenie, w tym z wykorzystaniem tryptanów. Preparaty zawierające te substancje wyróżniają się wysoką skutecznością w doraźnym leczeniu migreny. Co istotne, jeszcze przed wprowadzeniem zmiany kategorii dostępności almotryptanu (do niedawna dostępny był jedynie na receptę), tylko 7% ataków migreny było skutecznie przerywanych z wykorzystaniem tryptanów. Zniesienie konieczności uzyskania recepty na almotryptan sprawiło, że obecnie znacznie więcej osób może skutecznie leczyć dolegliwości bólowe, stosując w tym celu dedykowane leki przeciwmigrenowe.(3)
Skuteczne leczenie migreny
Migreny nie da się całkowicie wyleczyć. Pacjenci zmagający się z tą dolegliwością mogą jednak stosować odpowiednie leczenie - doraźne lub profilaktyczne, które pozwala skutecznie zmniejszyć intensywność ataków oraz częstotliwość ich występowania. U pacjentów, u których występują epizodyczne napady migreny, zalecane jest stosowanie kuracji doraźnej, której celem jest złagodzenie dolegliwości bólowych, występujących podczas trwania napadu.
Z kolei leczenie profilaktyczne rekomendowane jest w szczególności u tych pacjentów, u których występuje migrena przewlekła, charakteryzująca się napadami co najmniej 15 dni w miesiącu, przez co najmniej 3 kolejne miesiące.(4)
Co ważne, leki stosowane w terapii profilaktycznej nie wykazują działania przeciwbólowego. Ich celem jest zmniejszenie częstotliwości występowania napadów. Aby przynieść ulgę w trakcie trwania migreny konieczne może się okazać zastosowanie dodatkowo preparatów o działaniu przeciwbólowym.
Leki zmniejszające częstotliwość występowania napadów migrenowych powinny być każdorazowo dopasowane do indywidualnych potrzeb danego pacjenta. Warto podkreślić, że z uwagi na złożoność schorzenia, konieczne może się okazać wypróbowanie różnorodnych leków, dla uzyskania pełnej skuteczności kuracji.(5)
Leczenie doraźne migreny
Zgodnie z obecną wiedzą, jako pierwszą linię leczenia napadów migreny o umiarkowanym i ciężkim nasileniu zaleca się stosowanie tryptanów. W przypadku pacjentów, u których rozpoznano migrenę inną niż migrena podstawna, oftalmoplegiczna lub hemiplegiczna skuteczne może się okazać stosowanie leku Nomigren. Zawarta w leku Nomigren substancja czynna – almotyptan to jedyny, dostępny w Polsce bez recepty tryptan. Pozostałe tryptany, np. sumatryptan, czy zolmitryptan dostępne są wyłącznie na receptę. Almotryptan jest swoistym lekiem przeciwmigrenowym, który wiąże się z receptorami serotoninowymi w naczyniach krwionośnych w mózgu (czaszce) powodując ich zwężenie, co prowadzi do zmniejszenia reakcji zapalnej związanej z migreną. Działanie Nomigrenu (almotryptanu) jest widoczne już po 30 minutach od podania leku.(6)
Błędy popełniane w leczeniu migreny
Odpowiednie leczenie jest niezbędne dla skutecznego łagodzenia dolegliwości bólowych towarzyszących migrenie. Jednak z uwagi na wysoką dostępność leków przeciwbólowych bez recepty, wielu pacjentów nie decyduje się na przeprowadzenie pełnej diagnostyki, która pozwoliłaby na skuteczne dopasowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjentów.
Jednak brak odpowiedniej diagnozy to nie jedyna przyczyna braku powodzenia leczenia. Wśród najpowszechniejszych błędów w leczeniu migreny wymienić można między innymi:
- Zwlekanie z przyjęciem leków przeciwbólowych – pacjenci, zmagający się z nawracającymi bólami migrenowymi często, w obawie przed nadmiernym stosowaniem środków przeciwbólowych zwlekają z przyjęciem leków. Warto jednak pamiętać, że w przypadku migreny pierwsze dolegliwości pojawiają się zwykle dzień przed wystąpieniem bólu. Dla pełnej skuteczności łagodzenia bólu, leki stosowane w przebiegu migreny należy przyjąć możliwie jak najwcześniej, jeszcze przed rozwinięciem się bólu. Nawet krótka zwłoka może sprawić, że działanie preparatów będzie mniej skuteczne.
- Nadużywanie leków przeciwbólowych – podobnie, jak zaniechanie stosowania leków przeciwbólowych, tak nadużywanie leków przeciwbólowych może prowadzić do wystąpienia zjawiska błędnego koła – nadużywanie leków może powodować polekowy ból głowy (MOH – Medication Overuse Headache). W przypadku wystąpienia MOH w pierwszej kolejności pacjent powinien całkowicie odstawić leki przeciwbólowe. Jest to szczególnie istotne, ponieważ dopiero po wyeliminowaniu MOH możliwe jest skuteczne leczenie choroby wywołującej ból.(7) W przypadku częstych ataków migreny, które skutkować mogą nadużywaniem leków, konieczne może się okazać wdrożenie leczenia profilaktycznego.
- Rezygnacja z leczenia po niepowodzeniu kuracji – dopasowanie odpowiednich leków, zmniejszających częstotliwość występowania migreny, a także tych skutecznych w leczeniu doraźnym zwykle odbywa się na zasadzie „prób i błędów”. Złożoność schorzenia sprawia, że nie da się w pełni jednoznacznie określić, który lek okaże się skuteczny u danego pacjenta. Przykładowo - nieskuteczność jednego tryptanu nie przesądza o skuteczności leczenia ogółem, to znaczy, że u jednego pacjenta sumatryptam może się okazać nieskuteczny, podczas gdy almotryptan przyniesie ulgę w bólu, a u innego odwrotnie. Zaniechanie leczenia już przy pierwszym niepowodzeniu może uniemożliwić zaznanie upragnionej ulgi.(8)
Mimo braku pełnej wiedzy, dotyczącej przyczyn występowania migreny, istnieją sprawdzone metody, pozwalające na znaczące złagodzenie jej przebiegu. Diagnoza migreny oraz stosowanie dobrze dobranych leków, dopasowanych do charakteru migreny, pozwala znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia błędów w leczeniu.
NOMIGREN, 12,5 mg, tabletki powlekane. Skład jakościowy i ilościowy: Każda tabletka zawiera 12,5 mg alomtryptanu (Almotriptanum) w postaci almotryptanu jabłczanu. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Doraźne leczenie bólu głowy w ostrych napadach migreny z aurą lub bez aury. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano migrenę inną niż migrena podstawna, hemiplegiczna lub oftalmoplegiczna. Podmiot odpowiedzialny: „PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK” S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
(1) Migrena - objawy, przyczyny, leczenie | Neurologia - mp.pl, dostęp z dnia 25.06.2024
(2) https://neurologia-praktyczna.pl/a3544/Migrena-----nudnosci-i-wymioty--jak-im-przeciwdzialac--jak-leczyc-.html, dostęp z dnia 25.06.2024
(3) Migrena - objawy, przyczyny, leczenie | Neurologia - mp.pl, dostęp z dnia 25.06.2024
(4) Stępień A, Kozubski W, Rożniecki J, Domitrz I. Leczenie migreny. Zalecenia opracowane przez grupę ekspertów Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu i Sekcji Badania Bólu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. BÓL. (2020);21(2):11-30. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.4591.
(5) MS-2021-2.pdf (ptbg.pl), dostęp z dnia 25.06.2024
(6) Na podstawie Charakterystyki Produktu Leczniczego Nomigren
(7) Polekowe bóle głowy - źle leczona migrena - Instytut Diagnostyki i Leczenia Bólu (instytutleczeniabolu.pl), dostęp z dnia 25.06.2024
(8) Migrena – nudności i wymioty, jak im przeciwdziałać, jak leczyć | Neurologia Praktyczna (neurologia-praktyczna.pl), dostęp z dnia 25.06.2024
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Nomigren 12,5 mg, tabletki powlekane. Skład: Każda tabletka zawiera 12,5 mg alomtryptanu (Almotriptanum) w postaci almotryptanu jabłczanu. Wskazania do stosowania: Doraźne leczenie bólu głowy w ostrych napadach migreny z aurą lub bez aury. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano migrenę inną niż migrena podstawna, hemiplegiczna lub oftalmoplegiczna. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 WROCŁAW, ul. Żmigrodzka 242 E.