"Wspólnota" wspólnie z ekspertami z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przygotowuje takie rankingi co roku, oceniając wydatki inwestycyjne samorządowe w trzyletnich okresach. Sprawdziliśmy, jak wypadł Inowrocław i nasz region.

W latach 2018-2020 miasto Inowrocław znajdowało się w połowie stawki - na miejscu setnym, w kolejnych latach było to już odpowiednio 193, 264 i - w najnowszym rankingu - 267. miejsce ze średnim wydatkiem majątkowym na mieszkańca w wysokości 323,65 zł.

Inowrocław: ostatnie 267 miejsce - 323,65 zł

Wśród miast powiatowych najwięcej na inwestycje wydawały Wysokie Mazowieckie (3206 zł), Zakopane (2903 zł) i Polkowice (2832 zł). Dla porównania Mogilno uplasowało się na miejscu 42. (1447,91 zł), z kolei nieco mniejsze od Inowrocławia Gniezno na 151. miejscu rankingu (964 zł). Warto dodać, że w odrębnej klasyfikacji miast na prawach powiatu najsłabiej wypadł Przemyśl, ale średnia kwota wydatków majątkowych była i tak wyższa od Inowrocławia i to ponad dwukrotnie, tzn. 741,72 zł.

Powiat inowrocławski uplasowano na 302. miejscu (123,69 zł) na 314 miejsc, z kolei wiejska gmina Inowrocław - 1120. miejsce (1184,69 zł) na 1462 ogółem gmin wiejskich.

Jak pokazują dane, wielkość inwestycji samorządowych w 2023 roku wyraźnie wzrosła nie tylko w porównaniu z rokiem poprzednim, ale w ogóle była najwyższa w najnowszej historii samorządów w Polsce. - Informacja ta może się wydawać zaskakująca, jeśli pamiętamy alarmujące doniesienia o pogarszającej się sytuacji finansowej, w tym o spadku nadwyżki bieżącej w wielu gminach i powiatach - przyznają autorzy rankingu.

Sektory, w których samorządy inwestują najwięcej, nie zmieniają się od lat. Są to przede wszystkim transport (ponad 45 procent wartości wszystkich projektów) oraz gospodarka komunalna (ponad 15 procent, jeśli liczymy także wydatki na infrastrukturę wiejską, które klasyfikowane są w dziale klasyfikacji budżetowej rolnictwo). Aż 37 procent wartości nakładów pochłonęły drogi, w tym 17,5 procent drogi gminne. Ponad 4 proc. to wydatki na transport zbiorowy, głównie miejski.

Metoda rankingu jest identyczna jak w poprzednich latach. Pod uwagę bierzemy całość wydatków majątkowych poniesionych w ostatnich trzech latach (w tym przypadku 2021–2023). W ten sposób chcemy uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza w mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do niższego poziomu.

Do tematu wrócimy.