Ino.online: Jak długo działa Inowrocławski Alarm Smogowy, w jakim celu powstał i na czym polega jego działalność?

IAS: Strona Inowrocławski Alarm Smogowy działa od 2019 roku. Powstała przede wszystkim w odpowiedzi na brak efektywnych ekologicznie działań władz miasta o poprawę jakości powietrza w Inowrocławiu. W wywiadzie udzielonym dla czasopisma „Moda na zdrowie” nr 8/2015r., pani Dominka Kulczyk powiedziała: „to samorządy decydują o powstaniu inwestycji na swoim terenie i odpowiadają za edukację lokalnej społeczności. Im bardziej świadomy i wrażliwy na tematy ekologiczne pracownik urzędu, tym szybciej gmina może zacząć uwzględniać w swoich planach rozwoju „zielone” projekty. Dalej – im bardziej wyedukowany mieszkaniec, tym szybciej można uporać się z ich realizacją. Jeśli zatem wiedza na temat źródeł i skutków niskiej emisji będzie przekazywana w sposób rzetelny, a gmina otworzy się na inwestycje poprawiające jakość powietrza, w perspektywie najbliższych lat, możemy być świadkami powolnej, ale realnej redukcji niskiej emisji”.

Dlatego, że ta perspektywa dla miasta Inowrocławia niebezpiecznie się oddala, postanowiliśmy wziąć sprawy w swoje ręce i wzorem innych miast w Polsce zacząć budować świadomość wśród mieszkańców naszego miasta o wpływie jakości powietrza na ich zdrowie i życie. Na razie jest to tylko strona, ale zamierzamy w niedalekiej przyszłości założyć stowarzyszenie. Zapraszamy więc do kontaktu osoby zainteresowane udziałem w takim stowarzyszeniu.

Nie możemy sobie pozwolić na to, by być traktowanymi inaczej, niż mieszkańcy innych miast w Polsce, których władze rozumieją skalę problemu i podejmują właściwe działania i przeznaczają istotne środki budżetowe, jako zachętę do zmiany tradycyjnych na alternatywne systemy ogrzewania (np. m.in. Sopot, Toruń, Bydgoszcz, Poznań i wiele innych, gdzie mieszkańcy oprócz możliwości skorzystania z rządowego programu „Czyste Powietrze” mają również możliwość uzyskać dofinasowanie z budżetu miast, które w większości pokrywają w 100% koszty wymiany). Samorządy tych miast nie traktują tych dotacji, jako wspieranie biednych czy bogatych, ale jako inwestycję w dobro ogółu mieszkańców. Osoby administrujące stronę walczą o lepszą jakość powietrza w Inowrocławiu od wielu lat. Namacalnym efektem ich społecznych działań i mieszkańców jest wybudowana i od niedawna działająca sieć gazowa na terenie osiedla Mątwy.

Celem naszej działalności jest pokazanie możliwie wiarygodnego obrazu zanieczyszczenia powietrza, przybliżenia skali problemu i wskazania miejsc w naszym mieście, które ten problem najbardziej dotyka, aby powstał tak potrzebny dla naszego uzdrowiskowego miasta Program Ograniczenia Niskiej Emisji. Dlatego istotne jest, aby budować sieć czujników monitorujących jakość powietrza w całym mieście, a nie polegać wyłącznie na wynikach stacji zlokalizowanej w Solankach. Staramy się wskazywać alternatywne rozwiązania ogrzewania domów ograniczające emisję. Wskazujemy możliwość pozyskania dofinansowań, organizujemy spotkania z przedstawicielami rządowego programu „Czyste Powietrze”.

Dzięki naszym informacjom, wiele osób zakupiło oczyszczacze powietrza z miernikiem jego jakości i zaczęło zwracać uwagę na ograniczanie w wyjściach z domu, czy podjęcia aktywności sportowej, zwłaszcza w trakcie bezwietrznych i mglistych dni, kiedy to jakość powietrza jest gorsza niż na Śląsku - Inowrocław regularnie gości na podium Kanarka - w kategorii najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce.

Staramy się uświadamiać mieszkańców, którzy podejmują aktywność sportową w dni, kiedy normy przekroczone są kilkukrotnie, a przebywanie na zewnątrz jest po prostu wyjątkowo szkodliwe. Niestety, mimo że wg danych rządowych nawet 50 tyś. osób rocznie umiera na choroby związane ze smogiem, nie jest to tak spektakularne jak np., Covid-19, więc wielu ludzi bagatelizuje i ignoruje ten problem, nie zauważając korelacji pomiędzy smogiem, a ogromną ilością wzrostu zachorowania na m.in.: raka, choroby płuc i układów krążenia.

Nasza działalność napotyka też na agresję ze strony osób, które od lat zatruwają powietrze w swoim najbliższym otoczeniu, a trzeba mieć na uwadze, że pyły PM wraz z zanieczyszczeniami wydobywającymi się z komina, z uwzględnieniem wielkości i kierunku wiatru, opada w promieniu stanowiącym ok.10-krotność jego wysokości, niemniej wciąż staramy się przekazywać informacje jak poprawić jakość powietrza, czy to poprzez ulotki, informacje na stronie, czy ostatecznie kancelarię adwokacką.

Ino.online: Czy istnieje sposób palenia w piecu, który powoduje mniejsze wydzielanie szkodliwych substancji?

IAS: Najlepszym rozwiązaniem jest wymiana pieca na nowoczesny kocioł wysokiej klasy, przyłączenie do ZEC, bądź ogrzewanie gazem lub pompą ciepła. Zdajemy sobie jednak sprawę, iż nie każdy ma taką możliwość, sugerujemy więc, jako rozwiązanie tymczasowe, zmianę sposobu palenia. W Polsce działa wiele stowarzyszeń czy organizacji zajmujących się pokazami jak poprawnie prowadzić proces rozpalania i spalania zmniejszający emisję zanieczyszczeń.

Najpopularniejszym serwisem jest czysteogrzewanie.pl/jak-palic-w-piecu/. Uwierzcie, to naprawdę działa.

Ino.online: Jeśli ktoś chciałby zainstalować czujnik jakości powietrza na swoim domu, a jego wyniki oglądać na Państwa stronie lub w aplikacji Kanarek, jaki jest koszt i jak wygląda taki proces?

IAS: Korzystamy z udoskonalonych czujników firmy Nettigo - opartych na niemieckim projekcie Luftdaten. Czujniki te stosowane są w 73 krajach w liczbie ponad 13000 aktywnych czujników. Aby uzyskać pomiary zbliżone do certyfikowanych czujników stosowanych przez GIOŚ oraz WIOŚ, stosowane przez nas czujniki posiadają grzałkę, która osusza badaną próbkę powietrza. Dzięki temu nie ma przekłamań w okresach wysokiej wilgotności powietrza. Pomiary dokonywane są co 45 sekund, niemniej na stronie prezentowane są tylko wyniki uśrednione z godziny. Ma to na celu oddalenie argumentów, że pokazujemy wyniki w trakcie rozpalania pieców.

Każda osoba, która zakupi czujnik, ma podgląd na wyniki w czasie rzeczywistym, a na stronie inowroclaw.aqi.eco/ prezentowane są wyniki godzinowe uśrednione. Tutaj z kolei są wyniki z ostatnich 24 godzin. Po kliknięciu w dany czujnik można obserwować szczegółowe dane, m.in. takie jak liczba dni z przekroczonymi normami całodobowymi.

Każda osoba może zainstalować czujnik na własnej posesji. My chętnie udzielamy pomocy w skonfigurowaniu urządzenia i podłączenia do sieci. Koszt jednostkowy wacha się od 499 do 599 zł w zależności od promocji producenta Nettigo. Nie jest to mało, ale jako przykład, niech posłuży wspólny zakup czujnika zainstalowanego na ulicy Słonecznej, który został sfinansowany przez dwóch mieszkańców z ulicy Pięknej i jednego z ulicy Słonecznej. Takie działania mieszkańców się sprawdzają i są najlepsze.

Nie pobieramy żadnej opłaty za prezentowane wyniki czy dołożenie czujników do strony inowroclaw.aqi.eco/. Konfiguracja jest prosta i można zrobić to samemu po zapoznaniu się z przesłaną przez nas instrukcją. W aplikacji Kanarek trzeba zaznaczyć, by pokazywał czujniki luftdaten w ustawieniach lub źródłach danych. Bydgoszcz w ramach obywatelskiego projektu, chce zainstalować sieć czujników Airly, jednak ich koszt utrzymania jest zbyt wysoki, więc my proponujemy rozwiązanie znacznie tańsze i dostępne dla większości mieszkańców Inowrocławia, którzy chcieliby znać jakość powietrza w okolicy, w której mieszkają. Mapa wszystkich czujników na całym świecie znajduje się na sensor.community/pl/. Część danych historycznych dostępna jest tutaj po kliknięciu w poszczególne lokacje.

Ino.online: Dziękujemy za rozmowę.

IAS: Dziękujemy.

Zobacz także: Kilkaset procent powyżej normy. Tym oddychamy.