Autorami badań i publikacji są naukowcy z Wielkiej Brytanii i Polski – Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie.
Jak podaje portal archeologia.com.pl, badane naczynia pochodzą z okolic Sławęcinka – odkryto je w 2016 roku podczas wykopalisk ratunkowych. W warstwie z późnego neolitu (ok. 3650–3100 lat temu) znaleziono nie tylko naczynia, ale i ślady niewielkiej osady, w obrębie której znajdowały się cztery domy, studnie i pochówki.
Do analiz powierzchni naczyń naukowcy wykorzystali podejście, polegające na analizie sekwencji białka i tłuszczu.
O tym, że badacze mają do czynienia z naczyniami i pozostałościami po wyrobie sera (albo innych produktów nabiałowych wymagających fermentacji mleka) świadczy proporcja białek zmienionych podczas procesu fermentacji, którą można określić w ramach analiz sekwencji białka.
- To świadczy o tym, że ludzie z okolic dzisiejszego Sławęcinka produkowali sery albo inną formę produkcji nabiału ze sfermentowanego mleka – podkreśla główna autorka badania, Miranda Evans z Wydziału Archeologii na Uniwersytecie Cambridge.
Dowód na spożywanie nabiału stanowią zachowane z tych czasów w różnych regionach szczątki naczyń z "mlecznym osadem“. Podobny argument stanowią białka mleka wykryte w płytce nazębnej zębów neolitycznych ludzi. Znajdowane są też kości bydła mlecznego ze śladami świadczącymi o tym, że były one zabijane przez człowieka.
Archeolodzy mają coraz więcej dowodów na to, że mleko było spożywane w Europie Środkowej od początku neolitu. Już wcześniej na naczyniach ceramicznych znalezionych na terenie dzisiejszej Polski czy Węgier stwierdzono obecność cząsteczek tłuszczu typowych dla nabiału. Wiek tych naczyń określono na szóste tysiąclecie przed naszą erą. Ślady produkcji serów sprzed ponad 7 tys. lat temu odkryto na naczyniach znalezionych na Kujawach. Publikacja na ten temat, autorstwa naukowców brytyjskich, amerykańskich i polskich, ukazała się w "Nature“ w 2012 roku.