Jesień pełna nowości wydawniczych

Po spowolnieniu na rynku wydawniczym wywołanym przez epidemię, lista nowości przygotowanych przez wydawców na najbliższe miesiące jest bardzo bogata. Ukażą się m.in. nowe książki Szczepana Twardocha, Jacka Dukaja, Pawła Huelle, Mario Vargasa Llosy, Zapowiadany jest także prawdziwy wysyp pozycji z literatury faktu.

W pierwszych dniach września do księgarń trafiło "Imperium chmur", najnowsza książka Jacka Dukaja (WL). To minipowieść rozgrywająca się w Japonii, inspirowana po części "Lalką" Prusa. Pod koniec XIX wieku do cesarza Mutsuhito trafia Stanisław Wokulski, emisariusz Kraju, Którego Nie Ma, aby zawrzeć sojusz oparty na odkryciu doktora Geista: technologii metalu lżejszego od powietrza. W górskich stoczniach Hokkaido zbudowanych przez Juliana Ochockiego, powstaje ażurowa flota Cesarskiej Marynarki Nieba. Powieść pierwotnie ukazała się w zbiorze opowiadań „Inne światy" (2018).

W księgarniach już jest kolejny tom felietonów Doroty Masłowskiej z "Dwutygodnika" "Jak przejąć kontrolę nad światem 2" (WL). Tym razem na warsztat pisarka bierze urząd pocztowy, kurs szycia, podróż, stypendium pisarskie, a także obyczaje pandemiczne, ponadto analizuje rozmaite detale i sfery naszej codzienności. Także "Dziennik hipopotama" (Iskry) Krzysztofa Vargi rozwija tematy poruszane przez autora w felietonach z "Dużego Formatu" - takie jak konsekwencje psychiczne narodowych traum w kolejnych pokoleniach Węgrów i Polaków, antyklerykalizm i jego światowe przyczyny czy też ciężary kondycji pisarskiej w dzisiejszych czasach. W "Dzienniku hipopotama" czytelnik zyskuje głębszy wgląd w codzienność autora, który biadania nad swą samotnością, przeplata relacjami z bujnego życia towarzyskiego i kulturalnego, jakie prowadzi.

16 września ukaże się najnowsza powieść Szczepana Twardocha "Pokora" (WL). Autor "Morfiny" i "Króla" rozwija śląski wątek swojej twórczości zapoczątkowany "Drachem", choć tym razem książka jest dużo bardziej przyjazna dla polskojęzycznego czytelnika - przekłady fragmentów w językach niemieckim i śląskim zamieszczono na tej samej stronie, co tłumaczony cytat i nie trzeba szukać ich na końcu książki. Tytułowy bohater - Alojz Pokora - to awanturnik, biseksualista, weteran I wojny światowej, w tle opowieści Berlin lat 20. i powstania śląskie.

Znak zapowiada, że 30 września, po pięciu latach pracy pisarza, ukaże się nowa książka Pawła Huelle "Talita". "Talitha kum (+Dziewczynko, mówię ci, wstań+) – biblijna opowieść o wskrzeszeniu z martwych córki Jaira to punkt wyjścia do hipnotyzujących opowieści o miłości i niespełnieniu, tęsknocie i pragnieniach, grzechu i próbach jego odkupienia. Ożywa tutaj świat na pozór odległy, ale ponadczasowy, nasycony buzującymi emocjami i konfliktami" - zapowiada wydawca.

Wśród nowości z literatury zagranicznej są "Przebłyski" Zadie Smith (2 września, Znak), najnowsza książka jednej z najważniejszych pisarek i komentatorek współczesności. Intymne zapiski, które autorka tworzyła w ostatnich miesiącach, na język polski przełożyli m.in. Jacek Dehnel, Michał Kłobukowski, Jerzy Kozłowski, Michał Rusinek. Smith w "Przebłyskach", dziennikach czasu lockdownu, próbuje znaleźć odpowiedzi na pytania: kim w naszej izolacji są dla nas inni ludzie? Jak o nich myślimy? I jak traktujemy siebie samych? Zastanawia się, co jeszcze nas czeka.

Aktualnością odznacza się też "Jesień" Ali Smith (2 września, W.A.B.) - pierwsza z serii czterech powieści najsłynniejszej szkockiej pisarki, opowiadająca o rzeczywistości Wielkiej Brytanii po referendum brexitowym. Seria powieścitytułami nawiązuje do pór roku, w chwili gdy w Polsce ukazała się "Jesień" w Wielkiej Brytanii wyszła ostatnia z nich - "Lato". "Jesień" znalazła się w finale Bookera, została też uznana za jedną z 10 książek roku wg "New York Timesa". Jako "jedna z najbardziej kontrowersyjnych powieści ostatnich lat" reklamowana jest książka "Świeży" Nico Walkera (Wydawnictwo Poznańskie, 16 września). Finalistka PEN Hemingway Award oraz jedna z najlepszych książek roku wg "New Yorkera", napisana przez weterana amerykańskiej misji w Iraku, który po powrocie do domu popada w ciągi narkotykowe i napada na banki, czerpie wiele z autobiografii autora. Walker pisał ją w więzieniu, gdzie nadal zresztą przebywa.

30 września ukaże się książka "Burzliwe czasy" Mario Vargasa Llosy (Znak) przestawiająca autentyczną historię manipulacji, która wpłynęła na światowy układ sił, relacje Ameryki Łacińskiej i USA. Llosa pokazuje, jak zagrywką PR-ową rozmontować demokrację opowiadając historię, która rozpoczyna się w latach 50. w Gwatemali. "Brawurowa historia kłamstwa tak dobrego, że stało się prawdą" - zapowiada wydawca. W połowie października wyjdzie natomiast "0 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie" Elif Shafak (Wydawnictwo Poznańskie). Autorka to jedna z najważniejszych współczesnych pisarek tureckich, książka znalazła się na krótkiej liście tytułów nominowanych do prestiżowej nagrody The Man Booker Prize, a wielu krytyków uznało ją za najlepsze dzieło Shafak.

Jesień przyniesie także wiele nowości z literatury faktu. "Kowalska. Ta od Dąbrowskiej" Sylwii Chwedorczuk (9 września, Marginesy) przybliża czytelnikom postać kochanki i towarzyszki ostatnich lat życia Marii Dąbrowskiej. Anna Kowalska, powieściopisarka, nowelistka, redaktorka była kobietą niezwykłej energii, temperamentu i rozległych horyzontów, błyskotliwą intelektualistką. Do swojej twórczości zwykle odnosiła się krytycznie, ale pisać nie przestawała. Związek z Dąbrowską oparty na miłości i intelektualnym porozumieniu nie był łatwy - Anna musiała przystosować się do wymagań ukochanej, w której cieniu pozostawała.

Z kolei „Bruno. Epoka genialna” Anny Kaszuby-Dębskiej (16 września, Znak) to biografia Brunona Schulza.

Hanka Grupińska opublikowała właśnie książkę "Dalekowysoko. Tybetańczycy bez ziemi" (Wielka Litera). "Wspólnym mianownikiem tej i poprzednich moich książek jest cierpienie" - pisze reporterka znana m.in. jako autorka rozmów z powstańcami warszawskiego getta ("Ciągle po kole"), czy też chasydkami z Jerozolimy ("Najtrudniej jest spotkać Lilith"). Tym razem Grupińska pisze o doświadczeniach narodu, który doświadczył okupacji, ludobójstwa, wygnania, więzień, tortur i nieomal likwidacji prastarej kultury. Grupińska zastanawia się, czy tybetański buddyzm pomaga Tybetańczykom znosić los.

"Tajemnica rodzinna z Żydami w tle" Ireny Wiszniewskiej (16 września, Marginesy) to rozmowy z sześcioma osobami, które zdecydowały się opowiedzieć o rodzinnych tajemnicach związanych z holocaustem. Ostatni rozdział to śledztwo dziennikarskie o dalszych losach rodziny Zofii Chominowej, kobiety która wydała Niemcom poetkę Zuzannę Ginczankę. Tego samego dnia Znak wyda "Władców strachu". W lutym 2008 roku w dawnym sierocińcu na wyspie Jersey odnaleziono kości dzieci. Potwierdziło to opowieści, że sierocińce na wyspie były terenem łowów dla pedofilów, a siatkę powiązań i przestępstw w milczeniu aprobowała cała wyspa. Ewa Winnicka i Dionisios Sturis referują całą historię, zastanawiając się, jak możliwe jest istnienie w XXI wieku miejsc, w których panuje milczące przyzwolenie na zło.

Wydawnictwo Czarne na wrzesień zapowiada m.in. "Dziką rzecz" Rafała Księżyka, który prowadzi czytelnika przez pierwsze lata transformacji, koncentrując się na undergroundzie. Pisze o takich zespołach jak Armia, Brygada Kryzys, Izrael, Kormorany, Max & Kelner, T. Love, opisuje schyłek festiwalu w Jarocinie i pierwsze rave’y, początki hip-hopu. W planach Czarnego na październik są też m.in. "Królowie bajek" Leszka K. Talko i Karola Vesely’ego - opowieść o twórcach Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej – miejsca pełnego pasjonatów, którzy w szarych latach PRL-u poruszali masową wyobraźnię, tworząc takie postaci, jak Bolek i Lolek, Reksio i Baltazar Gąbka. Na jesieni ukaże się także w Czarnym książka biograficzna o Marku Hłasce, w której Radosław Młynarczyk "dekonstruuje legendę, demaskuje kreacje, obala mity, tropi wątki autobiograficzne w utworach i odkrywa zmyślenia, które Hłasko wplótł w swój życiorys" - zapowiada wydawca.

Rebis przygotował na jesień nową książkę Piotra Zychowicza "Germanofil" (1 września). To biografia Władysława Studnickiego – Polaka, który bezskutecznie apelował do ministra Becka o przyjęcie oferty III Rzeszy i wspólny marsz przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Podczas II wojny światowej żądał od Hitlera, by porzucił zbrodniczą politykę okupacyjną w Polsce. Wielokrotnie interweniował na rzecz aresztowanych rodaków. Gotów był nawet stanąć na czele kolaboracyjnego rządu, by ratować naród przed terrorem. Niemcy uwięzili go na Pawiaku. "To najbardziej niepoprawna politycznie polska biografia z okresu II wojny światowej" - zachęca wydawca "Germanofila".

30 września ukaże się najnowsza książka Hanny Krall - "Synapsy Marii H." (Wydawnictwo Literackie). Tytułowe synapsy Krall opisuje jako "mosty w mózgu pomiędzy przeszłością i dniem dzisiejszym", a bohaterką opowieści jest Maria Twardoks-Hrabowska, polska opozycjonistka więziona w 1981 roku za wspieranie strajków. Historia łączy przedwojenny żydowski Muranów, Warszawę lat 80. i Nowy Jork z epoki ataku na World Trade Center. Tego samego dnia w Znaku wyjdzie najnowsza książka Wojciecha Jagielskiego "Strona świata. Reporter o świecie, który gwałtowanie się zmienia” zbierająca najlepsze i najnowsze teksty Wojciecha Jagielskiego o miejscach, w których zaczyna się rewolucja.

W październiku Znak zamierza wydać biografię Leszka Kołakowskiego pióra Zbigniewa Mentzla, ucznia filozofa i przyjaciela rodziny, który dotarł do wielu niedostępnych wcześniej źródeł i archiwów, które pozwoliły odkryć Kołakowskiego jako wspaniałego humanistę, ale też nonkonformistę. Na listopad zapowiadana jest natomiast biografia Wisławy Szymborskiej autorstwa Joanny Gromek-Illg. Autorka książki "Szymborska. Znaki szczególne" dotarła do prywatnych, dotąd nieznanych zapisków i listów noblistki. Na listopad natomiast Iskry zapowiadają książkę Justyny Sobolewskiej o Kornelu Filipowiczu. (PAP)

autor: Agata Szwedowicz

aszw/ wj/