Co to jest nadciśnienie tętnicze? Przyczyny, objawy i leczenie
Nadciśnienie tętnicze to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń układu krążenia. Charakteryzuje się trwałym podwyższeniem wartości ciśnienia tętniczego krwi powyżej norm uznanych za prawidłowe. Nieleczone nadciśnienie prowadzi do poważnych powikłań, takich jak udar mózgu czy zawał serca. W tym artykule przybliżymy, czym jest nadciśnienie tętnicze, jakie są jego przyczyny, objawy oraz jak można je skutecznie leczyć.
Czym jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze to choroba, w której wartości ciśnienia tętniczego krwi są stale podwyższone. Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew naciska na ściany naczyń krwionośnych. Składa się z dwóch wartości:
- Ciśnienia skurczowego – mierzone podczas skurczu serca.
-
Ciśnienia rozkurczowego – mierzone podczas rozkurczu serca.
Za prawidłowe ciśnienie uważa się wartość 120/80 mm Hg (milimetrów słupa rtęci). Wartości wyższe niż 140/90 mm Hg wskazują na nadciśnienie tętnicze.
Przyczyny nadciśnienia tętniczego
1. Nadciśnienie pierwotne
To najczęstsza forma nadciśnienia, której dokładna przyczyna nie jest znana. Do czynników ryzyka należą:
- Predyspozycje genetyczne.
- Styl życia, m.in.:
- Otyłość.
- Brak aktywności fizycznej.
- Palenie papierosów.
- Dieta bogata w sól i tłuszcze nasycone.
2. Nadciśnienie wtórne
Powstaje w wyniku innych schorzeń, takich jak:
- Choroby nerek.
- Nadczynność tarczycy.
- Choroby nadnerczy.
- Wrodzone wady serca.
- Przyjmowanie niektórych leków.
Objawy nadciśnienia tętniczego
Nadciśnienie tętnicze często nie powoduje charakterystycznych objawów, dlatego nazywane jest „cichym zabójcą”. Jednak u niektórych pacjentów mogą wystąpić:
- Bóle głowy, zwłaszcza rano.
- Zawroty głowy.
- Senność lub zmęczenie.
- Kołatanie serca.
- Krwawienia z nosa.
W przypadku długotrwałego, nierozpoznanego nadciśnienia mogą pojawić się poważniejsze objawy związane z uszkodzeniem narządów.
Jak diagnozować nadciśnienie tętnicze?
1. Pomiar ciśnienia krwi
Regularne pomiar ciśnienia tętniczego to podstawa diagnozy. Aby pomiar był wiarygodny:
- Wykonuj go w spokojnych warunkach, po kilku minutach odpoczynku.
- Powtarzaj pomiar co najmniej dwa razy, zapisując wartości.
2. Rozpoznanie nadciśnienia tętniczego
Rozpoznanie nadciśnienia wymaga potwierdzenia podwyższonych wartości podczas kilku niezależnych wizyt u lekarza. W przypadku podejrzenia nadciśnienia wtórnego konieczne mogą być dodatkowe badania, m.in.:
- Badania krwi i moczu.
- USG nerek.
- Testy hormonalne.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
1. Zmiana stylu życia
Podstawą leczenia jest poprawa stylu życia, co pomaga obniżyć ciśnienie krwi:
- Redukcja masy ciała w przypadku otyłości.
- Regularna ktywność fizyczna (co najmniej 30 minut dziennie).
- Zdrowa dieta, bogata w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste, z ograniczeniem soli i tłuszczów.
- Rzucenie palenia i ograniczenie alkoholu.
2. Farmakoterapia
Jeśli zmiana stylu życia nie wystarcza, lekarz może zalecić leki obniżające ciśnienie, takie jak:
- Diuretyki (leki moczopędne).
- Beta-blokery.
- Blokery kanałów wapniowych.
- Inhibitory ACE.
Leczenie farmakologiczne jest indywidualnie dostosowane do pacjenta i wymaga regularnych wizyt kontrolnych.
3. Profilaktyka nadciśnienia tętniczego
Aby zapobiec rozwojowi nadciśnienia:
- Mierz ciśnienie krwi regularnie, zwłaszcza jeśli jesteś w grupie ryzyka.
- Unikaj stresu i dbaj o odpowiednią ilość snu.
- Utrzymuj zdrową masę ciała.
Powikłania nadciśnienia
Nadciśnienie tętnicze nieleczone może prowadzić do poważnych powikłań narządowych, takich jak:
- Udar mózgu.
- Zawał serca.
- Niewydolność serca.
- Uszkodzenie nerek.
- Przerost lewej komory serca.
- Retinopatia nadciśnieniowa (uszkodzenie naczyń w siatkówce oka).
Podsumowanie
Nadciśnienie tętnicze to przewlekła choroba, która wymaga stałej kontroli i leczenia. Kluczową rolę odgrywa wczesne rozpoznanie oraz zmiana stylu życia. Regularne mierzenie ciśnienia, zdrowa dieta i aktywność fizyczna mogą zapobiec powikłaniom i poprawić jakość życia pacjentów z nadciśnieniem. Jeśli masz podejrzenie podwyższonego ciśnienia, skonsultuj się z lekarzem (np. w https://receptovo.pl) i zadbaj o swoje zdrowie.